Pellegrino Artusi: ο πατέρας της σύγχρονης ιταλικής κουζίνας
- Filio Cilli
- 9 Οκτ
- διαβάστηκε 2 λεπτά
Όταν μιλάμε σήμερα για ιταλική κουζίνα, φανταζόμαστε έναν πλούτο συνταγών που μεταδίδονται από γιαγιάδες και οικογένειες, διαφορετικό από περιοχή σε περιοχή. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι: μέχρι τον 19ο αιώνα η ιταλική κουζίνα δεν είχε ακόμη «ενιαία φωνή». Εκεί εμφανίζεται ο Pellegrino Artusi (Πελεγκρίνο Αρτούζι )(1820–1911) — ένας άνθρωπος που δεν ήταν μάγειρας ούτε ταβερνιάρης, αλλά με ένα βιβλίο άλλαξε για πάντα τον τρόπο που οι Ιταλοί μαγείρευαν και μιλούσαν για το φαγητό.
Ένας απλός άνθρωπος με ασυνήθιστο πάθος
Nato στην Forlimpopoli της Ρομάνια, ο Artusi δεν είχε επαγγελματική γαστρονομική εκπαίδευση. Ασχολήθηκε με το εμπόριο και μόνο αργότερα, χάρη στην οικονομική του άνεση, μπόρεσε να καλλιεργήσει το μεγάλο του πάθος: την κουζίνα. Δεν μαγείρευε ο ίδιος, αλλά παρατηρούσε, κατέγραφε και συνέλεγε. Ήταν ένας ακούραστος λάτρης που αγαπούσε να πειραματίζεται και κυρίως να μοιράζεται.
Η επιστήμη στην κουζίνα και η τέχνη του να τρως καλά
Το 1891 εξέδωσε με δικά του έξοδα το βιβλίο «Η επιστήμη στην κουζίνα και η τέχνη του να τρως καλά» («La scienza in cucina e l’arte di mangiar bene»), ένα έργο που θεωρείται διαχρονικό κλασικό.
Το βιβλίο περιλάμβανε 475 συνταγές, που συνέλεξε από οικογενειακές κουζίνες, φίλους και ταξίδια. Με τα χρόνια το εμπλούτισε ξεπερνώντας τις 700 συνταγές.
Η πραγματική καινοτομία βρισκόταν όχι μόνο στη συλλογή, αλλά και στον τρόπο αφήγησης: ο Artusi έγραφε σε απλή, χιουμοριστική και άμεση ιταλική γλώσσα, συνδυάζοντας πρακτικές συμβουλές με προσωπικά ανέκδοτα. Έτσι, κάθε συνταγή έπαιρνε ζωή.
Η σημασία του Artusi για την ιταλική κουζίνα Η συμβολή του ήταν τεράστια:
Πολιτιστική ενοποίηση: το βιβλίο του λειτούργησε σαν «γαστρονομικό λεξικό» για την πρόσφατα ενωμένη Ιταλία.
Ιστορική τεκμηρίωση: σήμερα αποτελεί θησαυρό για την κατανόηση της μαγειρικής του 19ου αιώνα.
Προσβασιμότητα: έγραψε για τις αστικές οικογένειες, φέρνοντας τη μαγειρική στην καθημερινότητα.
Παγκόσμια γλώσσα: με το χιούμορ του μετέτρεψε ένα βιβλίο συνταγών σε ευχάριστη συντροφιά.
Μια κληρονομιά που συνεχίζεται Περισσότερο από έναν αιώνα μετά, ο Artusi παραμένει σημείο αναφοράς για όποιον αγαπά την ιταλική κουζίνα. Όχι μόνο γιατί μας άφησε αυθεντικές συνταγές όπως τα καπελέτι (cappelletti), το κοτόπουλο κατσαρόλας και η αγγλική κρέμα (zuppa inglese), αλλά και γιατί μας δίδαξε ότι η μαγειρική είναι πολιτισμός, ταυτότητα αλλά και χαρά του να μοιράζεσαι.
Το βιβλίο του εξακολουθεί να εκδίδεται και να διδάσκεται σε σχολές μαγειρικής, θεωρούμενο θεμέλιο της παράδοσης. Ο Artusi μας έδειξε ότι για να αγαπάς την κουζίνα δεν χρειάζεται να είσαι μεγάλος σεφ — αρκεί η περιέργεια και η χαρά της μοιρασιάς.
Βιβλιογραφία
Artusi, P. (1891). La scienza in cucina e l’arte di mangiar bene. Firenze: Tipografia Landi.
Capatti, A. & Montanari, M. (1999). La cucina italiana. Storia di una cultura. Roma-Bari: Laterza.
Montanari, M. (2006). Il cibo come cultura. Roma-Bari: Laterza.
Camporesi, P. (1970). Il paese della fame. Milano: Garzanti.
Forlimpopoli – Casa Artusi: www.casartusi.it
Φωτογραφίες από https://en.wikipedia.org/wiki/Pellegrino_Artusi
Σχόλια